حتما شما هم هنگام بازسازی منزل یا طراحی داخلی خانه یا دفتر کارتان حین انتخاب رنگ با سوالات و ابهامات زیادی مواج شده اید. اگر با اصول هارمونی، ترکیب یا ست کردن رنگ ها در طراحی داخلی و دکوراسیون آشنا باشید ابهامات شما بر طرف می شود. در این مقاله بیشتر با هارمونی رنگ در دکوراسیون سروکار داریم و می‌خواهیم ببینم که دایره رنگ چیست و چگونه می‌توانیم به درستی هارمونی رنگ ها را رعایت کنیم.
تعریف رنگ و هارمونی در دکوراسیون چیست و چه کاربردی دارد؟
کارگردان و دست پشت پرده ترکیب رنگ‌هایی که در هنرهای بصری مختلف مانند نقاشی، طراحی گرافیک، عکاسی و البته طراحی داخلی می‌بینید، چیزی است به نام تئوری رنگ. شالوده این تئوری رنگ چیزی است به نام چرخه رنگ که در آن رنگ‌های اصلی، فرعی و ترکیبی در کنار یکدیگر مرتب شده‌اند. به نحوی که اگر پوسته این چرخه را باز کنید، شبیه یک طیف رنگ به نظر می‌رسد.
چرخه رنگ را در تصویر زیر می‌بینید. در بخش پایینی تصویر بالا رنگ‌های اصلی، فرعی و ترکیبی از چپ به راست نشان داده شده‌اند. رنگ‌های فرعی از ترکیب رنگ‌های اولیه و رنگ‌های ترکیبی هم از ترکیب رنگ‌های اصلی با رنگ‌های فرعی به وجود می‌آیند.
هارمونی رنگ در دکوراسیون، هنر کنار هم قرار دادن این رنگها است که معمولاً بر اساس روابط هندسی انجام می‌شود. در بخش های بعد به بررسی آن می پردازیم. پیش از هر چیز، بد نیست با مفاهیم فام، ته‌رنگ، سایه و تن آشنا شوید.
فام، ته‌رنگ، سایه و تن در تئوری رنگ چیست؟
چرخه یا دایره رنگی که در بالا دیدید، عمق هم دارد و هر کدام از رنگ‌هایی که در سطح آن می‌بینید، ته‌رنگ، سایه و تن هم دارند.
فام رنگ (Hue)
فام رنگ همان نماینده اصلی یک طیف رنگ است که در پوسته چرخه رنگ دیده می‌شود و نسخه اصلی یک رنگ محسوب می‌شود.
ته رنگ (Tint)
ته‌رنگ طیفی از فام رنگ است که با افزودن تدریجی رنگ سفید به آن ایجاد می‌شود.
سایه (Shade)
سایه‌ها طیفی از فام رنگ هستند که با افزودن تدریجی رنگ سیاه به آن ایجاد می‌شوند.
تن رنگ (Tone)
تن رنگ هم با کمک افزودن تدریجی رنگ طوسی به رنگ فام ایجاد می‌شود.
کدام رنگها با یکدیگر هارمونی دارند؟
در این بخش قرار است به شما بگوییم که چگونه از بین رنگ‌های چرخه رنگ گزینه‌های مناسب برای رسیدن به هارمونی را انتخاب کنید. چون امکان تزیین خانه با تمامی این رنگها وجود ندارد و اگر هم به این هدف برسید، خروجی کار چندان دلپذیر نخواهد بود.
مقاله پیشنهادی : تاثیر ترکیب رنگ‌های سرد و گرم در طراحی اتاق نشیمن
هارمونی مونوکروم
در هارمونی مونوکروم، شما یکی از رنگ‌های موجود در چرخه رنگ را انتخاب می‌کنید و رنگ‌های موجود در طیف آن را به کار می‌برید. این طیف می‌تواند ته‌رنگ، سایه یا تن آن رنگ باشد. ساده‌ترین هارمونی مونوکروم، استفاده از طیف سیاه و سفید است که با افزودن تدریجی رنگ سفید به رنگ سیاه ساخته می‌شود.
هارمونی رنگ‌های همسایه، آنالوگ یا متشابه
در این نوع هارمونی رنگ، ۳ رنگ همسایه و پشت سرهم در چرخه رنگ را انتخاب می‌کنید.
هارمونی رنگ‌های مکمل یا متضاد
در این روش، تنها ۲ رنگ انتخاب می‌شوند که باید حتماً همسایه روبرویی یکدیگر باشند.
هارمونی رنگ‌های متساوی‌الساقین
در این روش باید ۳ رنگ را به نحوی انتخاب کنید که اگر آن‌ها را به یکدیگر وصل کنید، یک مثلث متساوی‌الساقین ایجاد شود.
هارمونی سه‌گانه یا ثلاثی
در این روش ایجاد هارمونی، ۳ رنگ شما باید به نحوی انتخاب شوند که رأس‌های یک مثلث متساوی‌الاضلاع را ایجاد کنند.
هارمونی مربعی و مستطیلی
در ۲ روش آخر باید ۴ رنگ از چرخه را طوری انتخاب کنید که در صورت متصل کردن آن‌ها به یکدیگر، یک مستطیل یا مربع به وجود بیاید.
استفاده از روشهای بالا برای رسیدن به هارمونی رنگ یک تبصره هم دارد که طبق آن می‌توانید از رنگ‌های موجود در طیف رنگها هم استفاده کنید.
بهترین هارمونی رنگ در دکوراسیون داخلی چگونه ایجاد می‌شود؟
هارمونی رنگ در دکوراسیون داخلی به سلیقه، سبک دکوراسیون و کاربری فضای موردنظر بستگی دارد. برای رسیدن به بهترین هارمونی رنگ در دکوراسیون داخلی، به نکات زیر توجه کنید:
- اگر به دنبال رنگ‌های روشن و شاید هستید، باید سراغ فام رنگها یا طیف سایه‌دار آن‌ها بروید.
- اگر می‌خواهید ترکیب رنگی آرامش بخشی داشته باشید و برای ست‌کردن وسایل مختلف به دردسر نیفتید، سراغ ترکیب رنگ‌های پاستلی (طیف ته‌رنگ دار) بروید و آن‌ها را به‌صورت مونوکروم با یکدیگر هماهنگ کنید.
- برای فضاهایی مثل اتاق کودک، اتاق مطالعه و پذیرایی بهتر است از رنگ‌های مونوکروم یا پاستلی استفاده کنید یا حداقل از هارمونی رنگ‌های متضاد و آنالوگ کمک بگیرید.
- هارمونی رنگ مونوکروم بهترین روش ترکیب رنگ در سبک‌های مدرن و مینیمال است.
- تئوری‌هایی مثل ترکیب ۱۰-۳۰-۶۰ به شما کمک می‌کنند تا روشهای ایجاد هارمونی را بهتر در دکوراسیون خانه خود به کار ببرید.
تأثیر هارمونی رنگ در دکوراسیون داخلی چیست؟
هارمونی رنگها اصل اساسی بسیاری از سبک‌های دکوراسیون داخلی است و بدون آن اصولاً نمی‌توان نام خاصی روی سبک طراحی یک خانه گذاشت. مثلاً در سبک‌های مینیمال و مدرن معمولاً از هارمونی رنگ مونوکروم استفاده می‌شود که رنگ‌های فام این هارمونی از میان رنگ‌های موجود در طبیعت انتخاب می‌شوند.
مقاله پیشنهادی : ایجاد سایه روشن در دکوراسیون با رنگ و جنس
در سبک‌های کلاسیک و نئوکلاسیک هم معمولاً از طیف‌های مونوکروم رنگ‌های خنثی استفاده می‌کنند. البته در تمامی این سبک‌ها می‌توان از رنگ‌های متضاد و خارج از چارچوب هم استفاده کرد که این روش معمولاً برای ساخت دیوار شاخص، نقطه کانونی و … انتخاب می‌شود.
روش های ترکیب رنگها در هارمونی
در ادامه با بهترین روشهای ترکیب رنگ ها در هارمونی آشنا می‌شوید:
تئوری ۱۰-۳۰-۶۰
با کمک این تئوری می‌توانید آن دسته از روشهای هارمونی رنگ که دارای ۲ و نهایتاً ۳ رنگ هستند را در دکوراسیون داخلی خانه اجرا کنید. به این منظور رنگ اصلی را باید در ۶۰ درصد اثاثیه و فضا به کار ببرید. ۳۰ درصد مابقی را به رنگ دوم یا مکمل و ۱۰ درصد را به رنگ دلخواه یا رنگ سوم واگذار کنید.
افزودن سیاه و سفید
بعید است برای خرید لباس رفته باشید و فروشنده‌ای به شما نگفته باشد که سیاه و سفید با هر رنگی ست می‌شود. اگر استفاده از روشهای گفته شده در این مقاله برای ایجاد هارمونی رنگ به نظرتان ریسک دارد. می‌توانید یک یا نهایتاً دو رنگ (رنگ‌های مجاور یا مکمل) را انتخاب کنید و آن‌ها را با سفید و سیاه ترکیب کنید.
استفاده از مکمل رنگها برای هارمونی
یکی از ایمن‌ترین روشهای ترکیب و ایجاد هارمونی رنگ، استفاده از رنگ‌های مکمل (همسایه) متضاد یا ترکیب ۲تایی یک رنگ سرد با یک رنگ گرم و ایجاد تعادل بین آن‌ها است.
