نمای تراکوتا یکی از تلفیق‌های موفق سنت و مدرنیته است که در آن از پانل‌های خاک پخته شده یا همان سفال استفاده می‌شود و پس از احیا در سال‌های اخیر، به عنوان یکی از نماهای مدرن و مینیمال کاربرد دارد. اگر می‌خواهید با این نمای شیک و مد روز بیشتر آشنا شوید و انواع و نحوه اجرای آن را بدانید، تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
نمای تراکوتا چیست؟
نمای تراکوتا، سفالینه یا Terracotta نمایی است که در آن از قطعات سفالی به عنوان پوشش نمای ساختمان استفاده می‌شود. این قطعات معمولاً به شکل اشکال هندسی منظم ساخته می‌شوند که آن‌ها را روی یک نمای مش مانند (دارای پروفیل‌های افقی و عمودی) نصب می‌کنند. این کاشی‌ها و قطعات سفالی تمام یا بخشی از نمای ساختمان را می‌پوشانند. به دلیل استفاده از سفال، به تراکوتا نمای سفالی ساختمان یا سفالینه خاک رس هم می‌گویند.
Terracotta واژه‌ای ایتالیایی به معنای «خاک پخته شده» است و چون ایتالیایی‌ها مبدع این سبک هستند و برای اولین‌بار از خاک رس برای ساخت نمای ساختمان استفاده کرده‌اند، این نام را روی این سبک گذاشته‌اند. شاید تصور کنید که سفال در برابر باران و تغییرات جوی مقاوم نیست و این نما عمر کوتاهی دارد؛ اما سفالینه‌های تراکوتا در حرارت بالا و با افزودنی‌های خاص تولید می‌شوند و همین دلیل عمر و مقاومت بالایی دارند. از تراکوتا به عنوان دیوارپوش بخش‌های مختلف خانه هم استفاده می‌شود.
مزایای نمای تراکوتا چیست؟
با وجود این که نمای سفالی ساختمان از مواد طبیعی ساخته می‌شود؛ اما تنوع طرح و رنگ زیادی دارد. این مزیت باعث می‌شود که بسیاری این نما را به نماهای سرد و بی‌روح کامپوزیت، سنگی و … ترجیح بدهند. در ادامه با سایر مزایای نمای تراکوتا آشنا می‌شوید:
- عمر و دوام بالا (بیشتر از ۱۰۰ سال)
- صرفه‌جویی در مصرف انرژی
- نگهداری و بازسازی آسان
- ایمنی بالا و حفاظت از محیط‌زیست (قابلیت بازیافت)
- امکان استفاده از تراکوتا در نمای مدرن و ساختارشکن
- وزن پایین و کاهش بار مرده ساختمان
- سازگار با هر نوع دما و اقلیم
- امکان ترکیب با دیگر متریال‌ها و سبک‌های زیباسازی نما مثل نورپردازی هوشمند نمای ساختمان
معایب نمای تراکوتا چیست؟
با وجود مزایای متعدد، این سبک نما مشکلاتی هم دارد که اطلاع از آن‌ها، می‌تواند شما را از انتخاب نمای سفالی ساختمان منصرف کند.
- بالا بودن قیمت نمای تراکوتا
- احتمال شکنندگی
- افزایش بار مرده ساختمان در صورت داشتن کیفیت پایین
- نیاز به نگهداری و مراقبت منظم
اجرای سفال نمای ساختمان چگونه است؟
نمای تراکوتا نوعی نمای برجسته است؛ چون با فاصله از نمای اصلی و با زیرسازی چندلایه ساخته می‌شود. پس از اتمام سقف و کف طبقات، ابتدا یک دیوار ساده با استفاده از بتن، آجر و … روی نما اجرا می‌شود و در این دیوار پس‌زمینه، محل نصب پنجره، در، لوور و … را خالی می‌گذارند.
مقاله پیشنهادی : آجر شاموتی چیست و چه کاربردی دارد؟
بعد از اجرای نمای پس‌زمینه، با استفاده از رانر، کلیپس و پروفیل‌های آلومینیومی روی آن یک ساختار مش مانند اجرا می‌کنند و عایق حرارتی و عایق صوتی ساختمان را در فضای بین پروفیل‌های عمودی و افقی قرار می‌دهند. بعد از اجرای عایق‌ها، پانل‌ها و سفال‌های تراکوتا را با استفاده از دریل به پروفیل‌ها پیچ می‌کنند.
با انواع و اقسام نمای تراکوتا آشنا شوید
نمای تراکوتا انواع مختلفی دارد که بر اساس سبک اجرا و نوع متریال دسته‌بندی می‌شوند. در ادامه با برخی از پرکاربردترین انواع این نما آشنا می‌شوید:
نمای تراکوتای باران‌گیر
این سبک محبوب‌ترین و پرکاربردترین نوع نمای تراکوتا است که در آن با استفاده از هوا یا عایق، فضای داخل را از بیرون نما ایزوله می‌کنند تا در مصرف انرژی صرفه‌جویی شود. همچنین روی لایه عایق این نما منافذ و مجاری مختلفی وجود دارد که آب برف و باران را به سمت زمین هدایت می‌کند. در این سبک می‌توان از طرح‌ها و رنگ‌های مختلف تراکوتا استفاده کرد. علاوه بر این، نصب نمای باران‌گیر به ملاط یا چسب سیلیکونی نیاز ندارد و همین موضوع وزن آن را پایین می‌آورد.
نمای تراکوتای پیش ساخته
در این روش پانل‌های تراکوتا را با استفاده از چسب روی پانل‌های بتنی پیش ساخته نصب می‌کنند. این نوع نما برای معمارانی ایدئال است که به دنبال افزایش استحکام نمای بتنی پیش ساخته خود هستند و می‌خواهند دستشان در طراحی نما بازتر باشد. هزینه اجرای نمای تراکوتای پیش ساخته به‌مراتب از هزینه نمای باران‌گیر کمتر است؛ اما تعمیر و نگهداری این نوع نما به دلیل چسباندن سفالینه‌ها به قطعات بتنی، دشوار است.
نمای تراکوتای سایبان
در نمای تراکوتای سایبان یا ضدآفتاب، از زیرسازی استفاده نمی‌شود و سفالینه‌ها با استفاده از مقاطع افقی و عمودی و به‌صورت مستقیم روی نما نصب می‌شوند. این نوع اجرای تراکوتا در نمای مدرن و بیشتر برای ساختمان‌های اداری، پارکینگ‌ها و … کاربرد دارد و می‌توان آن را به‌تنهایی یا در ترکیب با نمای باران‌گیر به کار برد. همچنین ممکن است بین پانل‌های سفالی از شیشه استفاده شود.
جمع بندی
در این مقاله در مورد نمای تراکوتا، انواع، روش‌های اجرا و مزایا و معایب آن صحبت کردیم. این نما ترکیب موفق هنر سفالگری و معماری است و اگر به دنبال نمایی هستید که در عین مدرن بودن روح و اصالت نیز داشته باشد؛ نمای تراکوتا گزینه‌ای ایدئال است. البته اجرای این سبک هزینه زیادی دارد و باید توسط متخصصان کارکشته انجام شود.