اصطلاح مبلمان شهری در صنعت شهرسازی به کار برده می شود. منظور از مبلمان شهری چیست ؟ لازم است هر شهری برای رفاه ساکنانش مجهز به تجهیزات و اسباب خاصی شود. با استفاده از این اسباب و وسایل محیط برای انجام فعالیت های روزانه و شبانه ی شهروندان آماده می شود. تجهیزات مبلمان شهری علاوه بر افزایش امکانات در سطح شهر باعث زیباسازی محیط پیرامون ما می شود.
مبلمان شهری به مجموعه ای از اشیا و تجهیزات گفته می‌شود، که در فضاهای عمومی شهری نصب می‌شود و برای استفاده عمومی قرار میگیرد. این مبلمان های شهری شامل صندلی ها، میز ها، زباله‌دان ها، بناهای شهری و دیگر اشیاء هستند که در مکان های عمومی شهری مورد استفاده قرار می‌گیرند. هدف از نصب مبـلمان شهری ، تسهیل و تسریع فعالیت های شهروندان در فضاهای عمومی، افزایش زیبایی و جذابیت شهر و بهبود کیفیت زندگی شهروندان است.
اهداف بکارگیری مبلمان شهری
هدف طراحی مبلمان شهری، ایجاد محیطی خلاق و متفاوت برای مردمی است که در آن زندگی می‌کنند. چنین محیطی با گوناگونی بسیار، آزادی انتخاب به افراد می‌دهد و زمینه خلاقیت را فراهم می‌آورد. فضای شهر حداکثر ارتباط را با مردم و زیستگاه پیرامونشان برقرار می‌سازد و تنها یک وسیله با نام امکانات مناسب شهری برای در اختیار گذاردن تمام این‌ها دردست دارد. عمده هدف‌های مبـلمان شهری را باهم بررسی کنیم:
زیباتر شدن محیط شهری
شاید بتوان گفت نخستین کارکرد مبلمان شهری، زیبایی بیشتر فضای شهرها است. زیباسازی فضای شهری یکی از وظیفه‌های شهرداری‌ها است. در سال‌های اخیر پیشرفت‌های زیادی، به مدد الهام گرفتن از شهرهای خارجی، در برخی از شهرهای کشور رخ داد. بدین ترتیب اهمیت زیباسازی فضاهای شهری مورد توجه مسئولان قرار گرفت. این نکته به‌ویژه در روزهای نزدیک به نوروز در شهرهای مختلف خود را آشکار می‌کند.
بالاتر بردن سطح و کیفیت زندگی شهروندان
یکی دیگر از هدف‌های مبلمان شهری، بالاتر بردن کیفیت زندگی شهروندان است. بودن سطل‌های آشغال در محیط شهری، پاکیزگی شهر را تأمین می‌کند. اما وجود سطل‌های زیبا، هم تامین‌کننده پاکیزگی شهری است، و هم سطح و کیفیت زندگی شهری را بالاتر می‌برد. افزودن رنگ‌ها و فرم‌های زیبا به یک ایستگاه اتوبوس حتی می‌تواند انتظار رسیدن اتوبوس را کوتاه‌تر کند.
مقاله پیشنهادی : انواع آب نمای دیواری و کاربرد آنها
نشان دادن هویت فرهنگی یک شهر
طراحی مبـلمان شهری متناسب با فرهنگ مردم شهرهای مختلف، می‌تواند هویت فرهنگی مردم آن منطقه را پدیدار سازد. به عنوان مثال، یادبود یک اتفاق مهم تاریخی، قهرمانان ملی و اسطوره‌های یک قوم و کشور، سمبل و افتخارات یک قوم و مذهب و بسیاری موارد دیگر را می‌توانیم نام ببریم.
پدید آوردن محیطی نوآورانه برای شهروندان
از دیگر کارکرد‌های مبلمان شهری، به وجود آوردن فضایی برای شهروندان است که باعث شکوفایی خلاقیت آنها شود. دیدن مبلمان زیبا و نوآورانه شهری می‌تواند ذوق‌وشوق را در زمینه های مختلف در افراد زنده کند.
ایجاد ارتباط بین شهروندان و بالابردن روحیه عمومی
با ایجاد محیطی متفاوت از زندگی خشک و بی روح شهری، باعث ایجاد حس نشاط و سرزندگی در شهروندان می‌شود. محیط جذاب و با‌نشاط شهری با تاثیر غیرمستقیم در نگاه عابرین، می‌تواند بین افراد مختلف و شهروندان ارتباطی دوستانه برقرار کند.
ویژگی‌های مبلمان شهری
همه اجزای مبلمان شهری باید دارای ویژگی‌هایی باشند تا بهره‌گیری از آنها آرامش و آسایش شهروندان را در پی داشته باشد. از ویژگی‌های مبلمان شهری می‌توان به موارد مختلفی اشاره کرد، از جمله:
زیبایی در عین کاربردی بودن
به علت اینکه ابزار زیباسازی شهری در معرض دید عمومی قرار دارند، یکی از مهمترین ویژگی‌ها قطعا زیبایی این ابزار و وسایل است. ارتباط هر‌چه بهتر با شهروندان از طریق بصری انجام شده و باعث بوجود آمدن حس رضایت عمومی می‌شود. حتی تابلوی برق را هم می‌توان به‌گونه‌ای طراحی کرد که کوچه‌ها وخیابان‌ها را زیباتر سازد.
هماهنگی عناصر شهری با یکدیگر
اجزای مختلف مبلمان شهری از نظر کاربری و محل نصب باید باهم هماهنگ باشند. به‌عنوان مثال نصب پل عابر‌پیاده در خیابان‌های فرعی و بدون ترافیک کار اشتباه و هدر رفت هزینه و عدم رضایت شهروندی را در پی دارد! استفاده از عناصر مدرن و سنتی، مواردی که باعث بالارفتن کارایی مبـلمان شهری خواهد شد، اهمیت دارد. نمونه‌های درست از به‌کارگیری درست و اصولی این عناصر در کنار هم: نصب پل عابر‌پیاده به همراه پله‌برقی، کفپوش خیابان و معابر به همراه تامین نور مناسب توسط پایه چراغ‌های خیابانی است.
مقاله پیشنهادی : بررسی انواع سقف متحرک و ویژگی های آن
مقاوم در برابر تغییرات آب‌وهوایی
در ساخت مبلمان شهری باید از مصالحی و متریال‌های مناسب با محل نصب استفاده شود. معمولا این وسایل در محیط‌های باز و بدون سرپوش نصب می‌شود، پس باید در برابر تابش آفتاب، بارش باران و برف، تغییرات دمایی شب و روز و تنوع فصل‌های سال، مقاومت کافی داشته باشند.
هزینه معقول ساخت و محل مناسب نصب
از آنجا که تمامی عناصر و سازه ها استفاده عمومی دارند، همواره در معرض آسیب هستند. بنابراین جهت ساخت از متریال اصولی و مناسب نسبت به محل نصب، باید استفاده کنیم. به عنوان مثال ساخت نیمکت‌‌شهری و مخازن‌زباله برنزی کار اشتباهی بوده و اصراف هزینه است. از نمونه‌های دیگر هدر رفت هزینه، می‌توان به نصب پل‌عابر‌پیاده در خیابان‌های فرعی و بدون ترافیک اشاره کرد. استفاده از مشاوره کارشناسان باتجربه در این حوزه، مهمترین عامل جلوگیری از اصراف هزینه و عدم کاربری مفید این ابزارهای شهری است.