ایزولاسیون روف گاردن چیست؟
یکی از موضوعاتی که در طراحی و اجرای روف گاردن باید به آن توجه ویژه ای شود، ایزولاسیون روف گاردن یا بام سبز می باشد. با توجه به عملکردی که ایزولاسیون نمودن روف گاردن در برابر نفوذ آب به سقف ساختمان دارد و از نفوذ آب به آن جلوگیری می کند، اگر ایزولاسیون روف گاردن به درستی انجام نشود می تواند خسارت های بسیار زیانباری را به بار بیاورد. زیرا در این شرایط آب به سقف ساختمان نفوذ کرده و به مرور باعث می شود از استحکام سقف کاسته شده و دچار ضرر و زیان شود.
ایزولاسیون روف گاردن یک عملیات آب بندی می باشد و درواقع روشی برای جلوگیری کردن از نفوذ آب به سقف ساختمان است تا ضرر و زیانی به سقف ساختمان وارد نشود. در گذشته ایزولاسیون نمودن روف گاردن به صورت قیرگونی انجام می شد اما امروزه با توجه به مصالح و مواد مختلفی که برای ایزولاسیون روف گاردن وجود دارد. شرکت های اجرا کننده ی این خدمات بسته به شرایط و موقعیت مکانی و بودجه ای که مشتری دارد از مواد گوناگون برای اجرای ایزولاسیون روف گاردن استفاده می کنند.
انواع روش های انجام عایق بندی و ایزولاسیون روف گاردن
با توجه به پیشرفت صنعت ساختمان سازی و تولید مواد عایق جدید، روش های گوناگونی برای ایزولاسیون و عایق بندی روف گاردن وجود دارد که در ادامه به بررسی برخی از آن ها می پردازیم.
ایزولاسیون روف گاردن با استفاده از قیرگونی
یکی از روش های انجام عایق بندی و ایزولاسیون روف گاردن استفاده از قیرگونی است که برای اجرای ایزولاسیون به این روش باید از لایه ی محافظ استفاده نمود تا ماندگاری آن حفظ شود. البته برای اجرای ایزولاسیون روف گاردن به این روش باید به عواملی مانند شرایط جوی، موقعیت مکانی و غیره توجه شود.
ایزولاسیون و عایق بندی روف گاردن با استفاده از پلاستیک
روش بعدی برای عایق بندی روف گاردن نسبت به نفوذ آب، استفاده از پلاستیک است که براساس جنس و استحکامی که دارد قیمت آن متفاوت خواهد بود.
مقاله پیشنهادی : بررسی انواع کفپوش فضای باز
عایق بندی و ایزولاسیون روف گاردن به شیوه ی عایق رطوبتی
یکی از متداول ترین شیوه های ایزولاسیون روف گاردن که در بسیاری از کشور ها از این روش برای عایق بندی روف گاردن استفاده می کنند، ایزولاسیون روف گاردن به صورت عایق رطوبتی می باشد که با توجه به هزینه و شیوه ی اجرایی مناسبی که دارد می تواند برای ایزولاسیون نمودن روف گاردن مناسب باشد.
ایزولاسیون بام
بخش ایزولاسیون کلی بام یا سقف شامل عایق بندی کل سطح سقف است. که حتی در بام هایی بدون روف گاردن نیز برای عایق کردن رطوبت باران و برف انجام می شود. این ایزولاسیون می تواند قیرگونی، ایزوگام، مواد پلیمری و انواع عایق ممبران باشد. در کنار سرعت اجرا و قیمت، یک نکته مهم مقاومت فشاری این لایه و کیفیت اجرای آن است. به طور مثال قیرگونی کمترین هزینه در ایزولاسیون را دارد. اما به دلیل فرآیند سنتی آن به اندازه ایزوگام یا ممبران دقت بالایی ندارد. علاوه بر آن در بام هایی که روف گاردن آنها وزن زیادی خواهد داشت، انواع عایق پلیمیری به راحتی دچار ترک و آسیب می شوند. در نتیجه بهتر است از لایه های ممبران با مقاومت فشاری وزنی بالا استفاده کرد.
ایزولاسیون ضد ریشه محل کاشت
این عایق بندی دارای چند ویژگی متفاومت از عایق بندی عمومی است. اول اینکه این نوع عایق در برابر نفوذ ریشه مقاوم است. دوم، بر روی آن نمد محافظ و برای عبور آب اضافی قرار می گیرد. و سوم اجرای آن یک کار کاملا تخصصی است. این نوع عایق بندی روف گاردن در واقع از نوع عایق بندی ممبران چند لایه است. که به شکل تخصصی برای محل های کشت طراحی و بهینه سازی شده است.
در عایق بندی محل های کشت، لایه ممبران دارای نوعی مواد ضد ریشه Antiroot است. که مانع رشد و نفوذ ریشه به آن می شود. و در نتیجه در برابر آسیب گیاه محفوظ می ماند. علاوه بر آن در عایق بندی محل های کشت، لایه ممبران دارای نوعی مواد ضد ریشه Antiroot است. که مانع رشد و نفوذ ریشه به آن می شود. و در نتیجه در برابر آسیب گیاه محفوظ می ماند. اگر تمام سطح روف گاردن با گیاهان پوششی یا چمن طبیعی کشت شود، ایزولاسیون تمام سطح بام، باید از نوع عایق ضدریشه روف گاردن باشد.
اهمیت ایزولاسیون روف گاردن
عدم امکان تصحیح
یکی از مهمترین ویژگی های ایزولاسیون این است که بعد از اجرا قابلیت تصحیح ندارد. در واقع آب وارد شده به سازه می تواند در بتن حرکت کند. و محل خروج آن کاملا متفاوت با محل ورود آن باشد. به همین دلیل برای عایق بندی دوباره باید تمام سطح بام شکافته شود و دوباره از ابتدا عایق بندی گردد. به همین دلیل انتخاب متریال درست ایزولاسیون، اجرای تخصصی و تست آب بندی اهمیت زیادی برای ساخت روف گاردن دارد.
آسیب پذیری در برابر فشار و ضربه
در بسیاری موارد لزوم مقاومت فشاری عایق بندی نادیده گرفته می شود. اهمیت ایزولاسیون روف گاردن علاوه بر عدم نشت رطوبت، مقاومت در برابر فشارهای عمودی وارد بر آن نیز هست. به طور مثال یک لایه پلاستیکی ممکن است عایق بندی ایجاد کند. اما با راه رفتن بر روی آن پاره شده و عملکرد خود را از دست می دهد. پس ایزولاسیون روف گاردن باید بر اساس نوع اتفاقات روی آن ، کاربری و استفاده بام انتخاب شود. و حتی در صورت نیاز به شکل دولایه و یا با دو سیستم متفاوت اجرا گردد.
مقاله پیشنهادی : روف گاردن چیست و چگونه طراحی و نگهداری میشود؟
استفاده از عایق ضد ریشه
یکی از مهمترین نکات اهمیت ایزولاسیون روف گاردن استفاده از عایق صحیح است. برای محل کاشت گیاهان حتما و حتما باید از عایق ضد ریشه استفاده کرد. هیچ یک از انواع دیگر ایزولاسیون و حتی ممبران معمولی در برابر نفوذ ریشه مقاوم نیستند و با رشد گیاه به عایق بندی آسیب جدی وارد می کنند.
لایه های عایق بندی در روف گاردن
لایه عایق رطوبتی
منظور از لایه عایق رطوبتی همان ایزولاسیون پایه بام است. که تمام سطح عمومی بام را در برابر رطوبت آب باران و برف حفظ می کند. این عایق رطوبتی می تواند به روش های مختلفی مانند قیرگونی، ایزوگام، عایق های بتنی، عایق های پلیمری و پاششی ، عایق ممبران و غیره باشد.
لایه ژئوتکستایل محافظ
در فرآیند ایزولاسیون لایه محافظ در واقع نوعی لایه ی اسفنجی است؛ که در پایین و بالای لایه ممبران قرار می گیرد. لایه محافظ زیر ممبران، آن را از آسیب های ناشی از سطح ناصاف بتن کف حفظ می کند. و لایه محافظ روی ممبران مانع از آسیب دیدن آن در اثر فشار ناشی از لایه زهکش می شود. ضخامت لایه محافظ بر اساس فشار وزنی بالای آن انتخاب می شود. و هر قدر وزن و حجم خاک بالای آن بیشتر باشد باید محافظ ضخیم تری به کار برد.
در بسیاری از موارد برای صرفه جویی در هزینه لایه محافظ زیر ممبران حذف شده و تنها روی آن محافظ قرار می گیرد. با این وجود باید توجه داشت که آسیب ناشی از ناهمواریهای بتن، کمتر از لایه های زهکش و خاک نیست. و اگرچه سیستم برای مدتی به درستی عمل خواهد کرد، طول عمر ممبران از اثر فشارهای سطح خشن بتن، زودتر آسیب می بیند. و کیفیت خود را از دست می دهد.
لایه ممبران ضد ریشه
ممبران مناسب روف گاردن نوع ضد ریشه آن است. ممبران معمولی برای ایزولاسیون بام می تواند مورد استفاده قرار گیرد. اما در بخش هایی که گیاه کشت می شود، تنها نوع ضد ریشه آن کاربرد موثری خواهد داشت. لایه ممبران ضد ریشه از جنس پلی پروپیلن یا پلی اولفین به صورت رول هایی تهیه می شوند. که بعد از قرارگیری بر روی سطح بام، محل درزهای اتصال آن با اتوی مخصوص به هم چسبانده می شوند. این اتو هر دو لایه را به حالت نرم در آورده و به هم جوش می دهد. به شکلی که درز کاملا حفظ شده و سطح لایه ها به صورت یکپارچه و بدون منفذ در می آیند. ممبران ضد ریشه علاوه بر جلوگیری از نفوذ رطوبت، به دلیل داشتن مواد ضدریشه مانع رشد و نفوذ ریشه به سطح پایین می شود. در نتیجه عایق بندی بدون آسیب باقی می ماند.
لایه زهکش
زهکشی یکی از بخش های شناخته شده در لایه بندی روف گاردن است. که عملکرد کاربردی مشخص و مهمی دارد. این لایه علاوه بر محافظ ممبران و عایق از فشار ناشی از خاک، فضای مناسبی برای جریان آب های اضافی به سمت لوله خروجی به وجود می آورد. ضمن آنکه در بعضی از انواع آن به نام شانه تخم مرغی مقداری از آب برای حفظ رطوبت خاک در آن ذخیره می شود. که رطوبت خاک را بهتر نگه می داد. لایه زهکش مناسب باید مقاومت وزنی کافی در برابر فشار ناشی از خاک داشته باشد. علاوه بر آن باید ضخامت آن با حجم آب خروجی تناسب داشته باشد. به طور مثال ارتفاع زهکش های مناسب باکس های درختی پنج سانت یا بیشتر بوده و قابلیت تحمل بار یک تن در مترمربع را دارند.
فیلتر خاک
آخرین لایه که در لایه بندی روف گاردن اهمیت دارد، فیلتر خاک است. فیلتر خاک مانع از نفوذ ذزات ریز خاک به داخل منافذ زهکش می شود. در نتیجه لایه زهکش عملکرد خود را برای مدت طولانی حفظ خواهد کرد. فیلتر خاک باید ضمن عبوز آب، مانع از عبور ذرات ریز شن و ماسه شود. علاوه بر آن طول عمر و مقاومت کششی این لایه نیز باید بسیار بالا باشد.
اجرا و نصب لایه بندی روف گاردن
یکی از دلایل اهمیت ایزولاسیون روف گاردن، نیاز بالای آن به اجرای تخصصی است. اجرای درست ایزولاسیون به اندازه انتخاب درست متریال آن اهمیت دارد. در صورتی که اجرا صحیح نباشد لایه ایزولاسیون روف گاردن به هیچ وجه عملکرد عایق سازی نخواهد داشت. و بعد از اجرا حتما باید تست لازم برای اطمینان از اجرای صحیح آن گرفته شود. در نتیجه هرگز اجرای ایزولاسیون را با کارگر معمولی انجام ندهید و تنها از متخصصین اجرایی برای آن راهنمایی بگیرید.